Polonya sandık başında: Seçim sadece ülkeyi değil, AB’yi de etkileyecek

Avrupa Birliği ve NATO üyesi Polonya’da halk, 18 Mayıs’ta yeni cumhurbaşkanını seçmek üzere sandığa gidiyor. Beş yıl boyunca vazife yapacak ismin belirleneceği seçim, ülkenin iç ve dış siyasetlerinde belirleyici olacak.

Yaklaşık 29 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede oy verme süreci lokal saatle 07.00’de başlayacak, 21.00’de sona erecek. Birinci cinste hiçbir aday yüzde 50’yi geçemezse seçim, en çok oyu alan iki isim ortasında 1 Haziran’da ikinci cinse kalacak. Yurt dışındaki seçmenler için 500’e yakın temsilcilikte oy kullanma merkezi kuruldu.
Kritik başlıklar ve adaylar

Seçim; AB bağları, yargı ıslahatı, kürtaj kanunları ve Ukrayna-Rusya Savaşı üzere başlıklar çerçevesinde büyük kıymet taşıyor. Kamuoyunda, bu seçimin Başbakan Donald Tusk hükümeti için bir tıp “güven oylaması” fonksiyonu göreceği bedellendiriliyor.

Cumhurbaşkanlığı vazife mühleti 6 Ağustos’ta dolacak mevcut Cumhurbaşkanı Andrzej Duda tekrar aday olamıyor. 13 adayın yarıştığı seçimde öne çıkan isimler şöyle:

• Rafal Trzaskowski (Sivil Koalisyon / iktidar): Varşova Belediye Lideri. Kürtaj yasalarında özgürleşme, GSYİH’nin yüzde 5’inin savunmaya ayrılması ve AB’de daha güçlü Polonya maksatlarını savunuyor. 2020’de Duda’ya az farkla kaybetmişti.
• Karol Nawrocki (Hukuk ve Adalet Partisi / muhalefet): Muhafazakâr tarihçi. Vergi indirimi, LGBT haklarına aksilik, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Göç Paktı’ndan çekilme, NATO’da Ukrayna’ya karşı uzaklıklı duruş sergiliyor.
• Slawomir Mentzen (Konfederasyon Partisi / çok sağ): Yüzde 13 bandında oy alması bekleniyor. AB maddelerine karşı ulusal egemenliği savunuyor, Ukrayna-Rusya Savaşı’nda taraf olunmamasını ve vergi indirimlerini savunuyor.
• Szymon Holownia (Polonya 2050): Meclis Başkanı ve iktidar ortaklarından. Oy oranı daha düşük olsa da denklemi etkileyebilecek adaylardan biri.

Polonya Dijital İşler Bakanı Krzysztof Gawkowski, Rusya’nın seçimlere müdahale teşebbüsünde bulunduğunu açıkladı. Gawkowski, bunun dezenformasyon ve siber akınlar yoluyla gerçekleştiğini belirterek, “Rusya takviyeli hücumlar 2024’te iki katına çıktı” dedi.

2020’de salgın şartlarında yapılan seçimde iştirak oranı rekor kırmıştı. Birinci cinste yüzde 64, ikinci çeşitte yüzde 68 oranında seçmen sandığa gitmişti. Seçimi, yüzde 2,5 farkla Andrzej Duda kazanmıştı. Bu yıl da emsal bir çekişme yaşanması bekleniyor.