Elçin Sangu sektörün karanlığını anlattı! Satır satır her şeyi yazdı
Rekabet Kurulu’nun dizi sinema bölümünü soruşturması menajerlik şirketlerindeki skandalları gündeme taşıdı. Bölümde yer alan birtakım menajerlerin kimi oyunculara baskı ve ayrımcılık yaptığı, kendi oyuncularını kayırdığı, kabul etmeyenleri ise bölümden dışladığı öne sürüldü. Serenay Sarıkaya üzere birçok ünlünün menajeri Ayşe Barım’ın bölümde monopolleşmeye neden olduğu savları gündeme gelirken ünlü menajer hakkında soruşturma başlatılmıştı.
Ayşe Barım’ın ünlü bir eşcinsel erkek müzikçinin ünlü bir bayan oyuncu ile münasebet yaşıyormuş üzere göstermek suretiyle müzikçinin iş adamı sevgilisinden 5 milyon dolar aldığı ileri sürülmüştü.
Ortaya atılan bu savların akabinde birçok ünlü oyuncu açıklama yaptı. X hesabından uzun bir açıklama yapan Elçin Sangu, dizi-film bölümünde yaşananları tek tek anlattı. Ünlü oyuncu şu sözleri kullandı:
“KONUNUN ÖZÜNÜ BOZMAK İSTEMİYORUM”
“Ne bu işi sulandıran magazinciler işini gerçek yapanları da tenzih ederek), ne derinlemesine araştırma yapmadan yorum yapan gazeteciler (ciddi haberci diye düşündüklerimiz), ne de duruma uygun olmayan açıklamalar yapan bir birçoklarını çok sevdiğim sevgili meslektaşlarım üzere mevzunun özünü bozmak istemiyorum. Bu yüzden biraz sonra paylaşacağım floodu hazırladım.
“KÖLELİK SÖZLEŞMESİ”
Oyuncu olma hayaliyle yola çıkan pek çok kişi, sistemin dayattığı ağır koşullar altında “kölelik sözleşmesi” olarak tanımlanabilecek mutabakatlarla mesleklerine adım atıyor. Bu mukaveleler, sanatkarın tüm haklarını ajanslara yahut üretimcilere devretmesine neden olurken, yaratıcı özgürlüklerini ve ekonomik haklarını kısıtlıyor. Bu durum, dalda kurumsallık eksikliğinin ve sistemin çarpıklığının en somut örneklerinden biridir.
“HUKUKİ AÇIDAN ÖNEMLİ BOŞLUKLAR BULUNUYOR”
Oyuncuların kesimde yaşadığı hak ihlalleri nedeniyle açılan davalar, kesimin ne kadar gri bir yerde faaliyet gösterdiğini gözler önüne seriyor. Bilhassa menajerlik mukavelelerinde hukuksal açıdan önemli boşluklar bulunuyor. Oyuncular, sık sık uzun periyodik, ağır yaptırımlar içeren ve sektörel güç dengesizliğini pekiştiren hususlarla karşı karşıya kalıyor. Davalar, bu adaletsizlikleri bir nebze görünür kılarken, dalın temelindeki yapısal problemleri çözmek için kâfi olmuyor.
“ŞEFFAFLIK VE DÜRÜSTLÜK EKSİKLİĞİ”
Menajerlik sistemindeki sanatkarların şahsî markaları, büyük ölçüde PR çalışmaları üzerinden şekilleniyor. Lakin bu süreçte gerçek yetenekler ve muvaffakiyetler yerine palavra yanlış anlatılar öne çıkıyor. Oyuncuların gazetecilerle yaptığı garip ve dikkat çekmekten öbür emeli olmayan paylaşımlar, bölümde şeffaflık ve dürüstlük eksikliğini daha da artırıyor.
“BİREYSEL BAĞLARIN AĞIR BASTIĞI BİR PAZAR”
PR faaliyetlerinin bir yandan sanatkarların mesleklerine katkı sağlaması beklenirken, öte yandan kesimin güvenilirliğini zedeleyen bir araç haline gelmesi, kurumsallaşamama sorununu derinleştiriyor.
Türkiye’de menajerlik sistemi, kurumsal bir yapıya değil, kişisel bağların ağır bastığı bir pazar mantığına dayanıyor. Menajerlerin, oyuncuların mesleklerini profesyonel bir halde yönlendirmek yerine, dalda simsarlık yaparak kısa vadeli yararlara odaklandığı bir sistem hâkim. Bu durum, kaliteli projelerin yetersiz oyunculara teslim edilmesine ve daldaki genel kalitenin düşmesine neden oluyor.
“AHBAP-ÇAVUŞ İLİŞKİLERİ”
Sektördeki çarpıklıklar, yetenekli bireylerin sisteme girişini de zorlaştırıyor. Ahbap-çavuş bağları, yeni oyuncuların dalda varlık göstermesini engellerken, başarılı projeler hak eden oyuncular yerine “bağlantıları güçlü” şahıslara teslim ediliyor. Bu durum, yetenekli oyuncuların mesleklerinde ilerleme sağlayamamasına ve daldaki adaletsizlik algısının derinleşmesine yol açıyor.
“BİR DÖNÜŞÜME MUHTAÇLIK DUYUYOR”
Tüm bu problemlerin üstesinden gelmek için bölümün kurumsal bir yapıya kavuşturulması gerekiyor. Bunun için:
•Menajerlik sisteminin profesyonelleştirilmesi ve tüzel çerçeveye oturtulması,
•PR çalışmalarının daha şeffaf ve yeteneğe dayalı bir şekilde yapılması,
•Proje seçimlerinde nitelik ve yeteneklerin ön planda tutulması,
•Oyuncuların haklarının korunması için bağımsız bir kontrol düzeneği oluşturulması koşul.
Türkiye’de oyunculuk kesimi, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme gereksinim duyuyor. Bu dönüşüm, sadece sanatkarların değil, bölümün tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir yerde çalışmasını sağlayacaktır.