İşçi kanına batırılan makarna

İtfaiye ve AFAD grupları, Oba Makarna fabrikasındaki yangına müdahale için içeri girdiğinde, personellerin sağ salim çıkarıldığını düşünüyordu. Yangın söndürülürken, beşinci kattan altıncı kata çıkan merdivenlerin üzerinde yanmış bir ceset bulundu.

Bu ceset 27 yaşındaki Mesut Şimay’a aitti.

Mesut, yıkamacı olarak çalışıyordu.

Sakarya’nın Hendek ilçesindeki makarna fabrikasında 15 Eylül 2024’te meydana gelen patlamada can veren birinci emekçi olarak kayda girdi.

Mesut’u, yaralı çalışanlardan gelen kara haberler izledi.

4 ve 14 Ekim ortasında Eray Kızıldağ, İtimat Albayrak, Merve Menteş ve Naim Karagüzel hayatını kaybetti.

Uyarmışlar: Bu toz patlayabilir

İddianameye nazaran patlama, fabrikanın değirmen kısmındaki taban katta meydana geldi. Tabandaki Elektrik Denetim Odası’nda kısa devreyle oluşan kıvılcımla başlayan yangın, değirmen kısmında bulunan un tozunu tutuşarak, patlamaya yol açtı.

Facia “Geliyorum” diyordu.

Çünkü…

Değirmen kısmının takım amiri Lider Kalabas’a nazaran işe birinci başladığında kendisine “Burası tozlanmamalı, bu tozlar patlamaya sebebiyet verebilir, hijyenik olalım” ikazında bulunuldu. Fakat eğitim verilmedi.

Değirmende her katın bir paklık vazifelisi vardı. Temizlikçiler kendi katlarını günde bir kere temizliyordu. Patlamanın gerçekleştiği pazar günü yalnızca altıncı katın temizlikçisi mesaideydi. O da kendi katını temizleyip gitti.

11 yaşındaki çocuk yaralı

Faciadan sonra yapılan incelemede, elektrik bandı ile birbirine eklenmiş kabloların bulunduğu, elektrik panolarının temizliğinin altı ayda bir yapıldığı, pano kapaklarının açık olduğu ve toz birikimine ortam oluşturduğu saptandı.

Değirmenin taban katındaki iki pano odasının kapısının kilitli olmadığı, çalışanların panoya paklık gereçlerini sakladığı gözlemlendi.

Sonuç olarak, bu bir toz patlamasıydı.

Başlangıç noktası, taban kattaki güç odasıydı.

Elektrik kabloları yürüyüş yolunda itinasız bırakılmıştı.

Ucu açık elektrik kabloları sarkıyordu.

Odadaki pano kapaklarının açık bırakılması sonucunda panoda biriken tozdan kaynaklı kısa devre ile oluşan kıvılcım patlamayı tetikledi.

Öyle bir başı bozukluk vardı ki…

Kepek yüklemesi yapan bir diğer şirketin çalışanı Naim Karagüzel patlamada can verdi. İki çocuk babası Karagüzel’in alana girmemesi gerekirdi.

11 yaşındaki U.C.D. isimli çocuk da fabrikada yaralandı.

Bankada borcu varmış!

Patronlar sorumluluğu üstlenmek yerine kabahati, ölen çalışana yıktı.

Oba Makarnacılık Yönetim Kurulu Lideri Mehmet Musa Özgüçlü ile Genel Müdür olan oğlu Alparslan Özgüçlü, 8 Kasım 2024’te Hendek Cumhuriyet Başsavcılığına sundukları dilekçede, yanarak ölen Mesut Şimay’ı suçladı.

Şimay’ın yakınlarından helallik istediğini, iş arkadaşına “Bu elektrik; su ve tiner atsak patlar mı? Patlasa da çalışmasak” dediğini argüman ettiler. Bankalara borcunun olduğunu, yakınlarına “Yanarak ölsem şehit olur muyum” dediğini ileri sürdüler. Patlamadan evvel WD 40 isimli kimyasalın kaybolmasını, iftiraya ispat diye gösterdiler.

Neyse ki bu vicdansızlık prestij görmedi.

Patlamanın meydana geldiği nokta, yer kattaki elektrik pano odasıydı. Şimay’ın cesedi beşinci kattan altıncı kata çıkılan merdivenlerde bulunmuştu.

İddianameden:

“Bir kişinin elektrik odasına patlaması için sıvıyı attıktan sonra beşinci kata çıkmasının hayatın olağan akışına muhalif olması, kriminal raporda petrol türevi yangın başlatıcı ve hızlandırıcı unsur kalıntısına rastlanılmaması dikkate alındığında bu beyana prestij edilmediği…”

Patronlara takipsizlik

İşçilerini suçlayan baba-oğul Özgüçlü, fabrikadaki bütün yetki ve sorumluluğun müdür Volkan Uğur’a ilişkin olduğunu ileri sürdü.

Savcılık ifadeyi kâfi buldu.

Halbuki Mehmet Musa Özgüçlü, Oba Makarnacılık’ın Hendek Şube Müdürüydü.

Kaldı ki faciadan 40 gün kadar evvel müdürlüğe atanan Uğur’un iş sıhhati ve güvenliği konusunda yetkilendirildiğine ait kayıt yoktu.

Buna karşın savcılık, Özgüçlüler için soruşturmaya yer olmadığına karar verdi. Kararda, “Bu şirkete bir çok fabrikanın bağlı bulunduğu” argüman edildi. Meğer ki üç fabrikaları vardı. Savcılık, Özgüçlülerin avukatı üzere hareket ederek, şöyle dedi:

“Çalışma hayatında iş hacminin genişlemesi ve uzmanlaşma muhtaçlığının patronun işyerini tek başına sevk ve yönetim etmesini, yükümlülükleri yerine getirmesini imkansız kıldığı, daima işin başında durup yürütümüne katılmasının gerçekçi bir beklenti olmadığı, iş sıhhati ve güvenliğini sağlamak bakımından idare ve kontrol yetkisine sahip, kâfi ve gerekli vasıfları sahip patron vekili atayan patronun, iş kazaları sebebiyle sorumluluklarının kelam konusu olmayacağı…”

Kan parası affetirdi

Altı kişi hakkında taksirle vefata ve yaralanmaya neden olmak teziyle dava açıldı.

Müdür Uğur, tek tutuklu sanık.

Fakat Uğur’a sorarsanız, asıl hatalı, bir altındakiler…

Yani, patlamada yaralanan değirmenin grup amiri ve elektrikçi.

Bu faciada, bir tek Özgüçlüler ‘masum’ görünüyor.

Öyle ki…

İlk duruma 17 Temmuz’da.